Υπό άλλες προϋποθέσεις, αυτή η βιβλιοπαρουσίαση θα ξεκινούμε αμέσως. Ωστόσο, επειδή είναι η πρώτη μετά από πολλά χρόνια που είχα τη χαρά να δημοσιεύω τις βιβλιοπαρουσιάσεις της Αφροδίτης Δημοπούλου, θα γράψω δυο λόγια, κάτι σαν… πρόλογο.
Η ορμητική ανανέωση του zonews.gr εδώ και 1,5 μήνα περίπου, αποδεικνύεται τελικά μία εξαιρετική ευκαιρία να συνομιλήσω και να συναντήσω και πάλι ανθρώπους που είχα πολύ καιρό να έρθω σε επαφή, τόσο από τη Νέα Ιωνία, όσο και από το Ηράκλειο.
Και με την Ιωνιώτισσα Αφροδίτη λοιπόν, γνωριζόμαστε πολλά χρόνια, ωστόσο όχι μόνο λόγω της εφημερίδας και του site, αλλά συνδεόμαστε και με προσωπική φιλία. Όπως σας είπα, είχα τη χαρά να δημοσιεύω τα κείμενά της για τις βιβλιοπαρουσιάσεις στην εφημερίδα «Ζω» για αρκετά χρόνια.
Τώρα, με πολύ μεγάλη χαρά, θα τα διαβάζουμε παρέα στο νέο zonews.gr, όπου μάλιστα υπάρχει η δυνατότητα πλέον πολλαπλής παρουσίασης.
Π.χ. ήδη σ αυτή που ακολουθεί, μπορείτε να δείτε στο τέλος και το βίντεο παρουσίασης παράστασης που ανέβηκε στο Ηνωμένο Βασίλειο, βασισμένο στο βιβλίο του συγγραφέα. Καλή ανάγνωση και της βιβλιοπαρουσίασης αλλά και του βιβλίου αν το προτιμήσετε.
Τάσος Τατάρογλου
———————————————-
Patrick Hamilton
Οι σκλάβοι της μοναξιάς
μετ.- επίμ.: Κατερίνα Σχινά
εισ.: Doris Lessing
ISBN: 978-960-8061-52-1
Εκδόσεις Στερέωμα
347 σελ.
Η σκληρότητα της μοναξιάς
Της Αφροδίτης Δημοπούλου – Είναι πολύ πιθανόν το όνομα Patrick Hamilton να μην θυμίζει τίποτα στον σημερινό Έλληνα αναγνώστη, υπήρξε, ωστόσο, μια πολύ σημαντική φυσιογνωμία της βρετανικής λογοτεχνίας του μεσοπολέμου και των πρώτων χρόνων μετά τη λήξη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.
Στη χώρα μας έγινε γνωστός χάρη στα θεατρικά του έργα, και συγκεκριμένα μέσω της κινηματογραφικής εκδοχής της μεγάλης του θεατρικής επιτυχίας The Rope (Α. Hitchcock, 1948) αλλά και χάρη στο The Gaslight, το οποίο μεταφέρθηκε στον κινηματογράφο το 1944, ενώ παίχτηκε και σε ελληνικές σκηνές με τον τίτλο Φως του γκαζιού (Θίασος Κατερίνας, 1953 και Θίασος Αναλυτή-Ρηγόπουλου, 1988) καθώς και με τον τίτλο Εφιάλτης (Θίασος Αντ. Βαλάκου, 1965).
Ο Patrick Hamilton (1904-1962) με την πολυτάραχη ζωή (το ατύχημα που τον παραμόρφωσε, τους δύο γάμους, τη λατρεία του για τις εκδιδόμενες γυναίκες, τον αλκοολισμό που τον οδήγησε στον πρόωρο θάνατό του) κατάφερε, μέσω των μυθιστορημάτων του κυρίως, να καταγράψει τη ζωή τη ζωή του Λονδίνου, των δρόμων του, των παμπ του, των ανθρώπων του.
Οι σκλάβοι της μοναξιάς είναι μια από τις λίγες δημιουργίες του που μεταφέρουν τον σκηνικό χώρο εκτός Λονδίνου και ίσως το μοναδικό το οποίο διαδραματίζεται κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου και συγκεκριμένα το 1943.
Η δεσποινίς Ρόουτς, μια σαραντάρα γεροντοκόρη, παραιτημένη από την ιδέα να δημιουργήσει οικογένεια, κατοικεί σε μια μικρή κωμόπολη στα περίχωρα του Λονδίνου. Μετακόμισε εκεί μετά από τους βομβαρδισμούς του Λονδίνου και πηγαινοέρχεται καθημερινά στην πρωτεύουσα καθώς εργάζεται σε έναν εκδοτικό οίκο. Μένει σε μια πανσιόν με το περίεργο όνομα Τεϊοποτείο Ρόζαμουντ (εξαιτίας της προηγούμενης χρήσης του κτηρίου). Μοιράζεται με τους υπόλοιπους ενοίκους την τραπεζαρία και το σαλόνι.
Έχει την ατυχία να κάθεται στο τραπέζι μαζί με τον κύριο Θουέιτς, ένα καλοστεκούμενο ηλικιωμένο, ο οποίος διακρίνεται για την κοφτερή του γλώσσα και της αναίτια επιθετικότητά του. Αγαπημένος του στόχος είναι η δεσποινίς Ρόουτς, η οποία σπανίως υψώνει το ανάστημά της.
Η ζωή της αναστατώνεται ξαφνικά από την παρουσία δύο νέων προσώπων: ο Αμερικανός Υπολοχαγός Πάικ, με την ανέμελη συμπεριφορά του και το πρόβλημα του με το ποτό την κάνουν προς στιγμή να πιστέψει ότι ίσως να μπορεί να γίνει η σύντροφος κάποιου, και η Γερμανίδα Βίκυ Κούγκελμαν, μια συνομήλικη φίλη της, η οποία αλλάζει εντελώς συμπεριφορά όταν έρχεται να κατοικήσει κι αυτή το Τεϊοποτείο Ρόζαμουντ και μετατρέπεται στον χειρότερο εχθρό της.
Αυτά τα δύο πρόσωπα μαζί με τον κ. Θουέιτς θα οδηγήσουν της δεσποινίδα Ρόουτς σε συμπεριφορές αταίριαστες με τον χαρακτήρα της και αποφάσεις δραστικές.
Τι μπορεί να συμβεί όταν η τραπεζαρία μιας πανσιόν γίνεται το πεδίο μάχης τριών διαφορετικών προσωπικοτήτων; Πόση σκληρότητα μπορεί να εκφραστεί ανάμεσα στα γεύματα ή κατά τη διάρκεια του καφέ; Τι χωρίζει αυτούς τους μοναχικούς ανθρώπους;
Η δεσποινίς Ρόουτς έχει αποδεχτεί από την αρχή τις αναίτιες επιθέσεις του κ. Θουέιτς, δεν προσπαθεί καν να υπερασπιστεί τον εαυτό της. Αυτό που την αιφνιδιάζει και την οδηγεί στην αμφισβήτηση της αντιληπτικής της ικανότητας είναι η μετατροπή της Βίκυ από μια φιλική παρουσία σε μια ύπουλη και μοχθηρή προσωπικότητα που κινεί παρασκηνιακά τα νήματα για να βλάψει τον μόνο άνθρωπο που την αποδέχτηκε από την αρχή.
Για ποιο λόγο; Για να διεκδικήσει τον Υπολοχαγό Πάικ; Για να αισθανθεί ανώτερη, αυτή, η Γερμανίδα που όλοι αποφεύγουν αρχικά, από την Αγγλίδα φίλη της; Διαβάζοντας το μυθιστόρημα κατανοούμε ότι το γιατί ίσως και να μην παίζει τόσο σημαντικό ρόλο όσο η διαδρομή και οι επιλογές που καλούνται αυτά τα, κατά βάση μοναχικά και απόμακρα πρόσωπα, να κάνουν.
Οι σκλάβοι της μοναξιάς είναι ένα μυθιστόρημα βασισμένο στην μίζερη ατμόσφαιρα της μικρής επαρχιακής πανσιόν, των μικροπρεπών παραιτημένων ανθρώπων που την κατοικούν ή γεμίζουν τις παμπ για να πιουν, να ξεχάσουν ή να θυμηθούν.
Και σίγουρα είναι ένα μυθιστόρημα που εξαιρετικά επιτυχημένα παρουσιάζει τη μάχη ανάμεσα σε διαφορετικές προσωπικότητες, μια μάχη βασισμένη στη σκληρότητα της μοναχικής ζωής. Ένα εξαιρετικό κείμενο, μια εξαιρετική ματιά στον ψυχισμό των ατόμων που προσπαθούν να βρουν τη θέση τους στο σύνολο που τους περιβάλει.
Σημείωση zonews.gr: Δείτε το βίντεο της παρουσίασης της θεατρικής παράστασης που ανέβηκε στο Hampstead Theatre στο Λονδίνο, το 2017.