Μέχρι το 2010, στην ελληνική επικράτεια υπήρχαν δύο (2) δήμοι, με το όνομα ΝΕΑ ΙΩΝΙΑ. Ένας στο νομό Αττικής και ένας στο νομό Μαγνησίας. Μετά το 2011 υπάρχει μόνο ο δήμος Νέας Ιωνίας Αττικής, γιατί από 1/1/2011 ο Δήμος Ν. Ιωνίας Μαγνησίας ενσωματώθηκε στο Δήμο Βόλου.
Ας παρακολουθήσουμε τα κύρια χαρακτηριστικά των εν λόγω δήμων:
Η Νέα Ιωνία Αττικής, ιδρύθηκε στις 30 Ιουνίου 1923 όταν έγινε η θεμελίωση του προσφυγικού συνοικισμού από τον αρχηγό της Επαναστατικής Κυβέρνησης, Νικόλαο Πλαστήρα και τον ιερέα Παπαϊωακείμ Πεσματζόγλου, ο οποίος είχε οδηγήσει ως άλλος Μωϋσής, τους χιλιάδες συμπατριώτες του Σπαρταλήδες (από την πόλη Σπάρτη της Πισιδίας) στην Ελλάδα, μετά την Μικρασιατική καταστροφή. Εκτός των Σπαρταλήδων, εκ των πρώτων εγκαταστάθηκαν στην περιοχή, που τότε ονομαζόταν «Ποδαράδες» και υπαγόταν στον Δήμο Αθηναίων, πρόσφυγες από την Ινέπολη και την Κασταμονή, τη Σαφράμπολη, τη Νεάπολη, την Καππαδοκία, την Αλάϊα και την Αττάλεια της Παμφυλίας και ακόμη από την Σμύρνη και τα περίχωρά της, τα Βουρλά, το Αϊβαλί, τα Θυάτειρα και άλλες πολιτείες της Μ. Ασίας που ανθούσαν σπουδαίες Ελληνορθόδοξες κοινότητες. Η πόλη αναπτύχθηκε ταχύτατα, παρά τις φοβερές ελλείψεις και την πρόχειρη εγκατάσταση σε μικρές προσφυγικές κατοικίες ή και σε σκηνές χιλιάδων προσφύγων. Όντας οι περισσότεροι κάτοικοι αστοί πρόσφυγες, ικανοί στο εμπόριο και τις επιχειρήσεις ανέδειξαν γρήγορα την πολιτεία τους σε μεγάλο βιομηχανικό κέντρο, με κύριους κλάδους: την Κλωστοϋφαντουργία και την Ταπητουργία. Γρήγορα η Νέα Ιωνία έγινε πόλος έλξης χιλιάδων εργατών από την επαρχία. Το 1934, μαζί με άλλους συνοικισμούς της Αθήνας και του Πειραιά, η Νέα Ιωνία ονομάστηκε δήμος, όμως δεν περιλαμβάνονταν η Καλογρέζα (ενσωματώθηκε το 1940) και η Αλσούπολη. Με την απογραφή του 2021 έχει 64.061 κατοίκους.
Ο προσφυγικός συνοικισμός ΄΄Νέα Ιωνία στη Μαγνησία θεμελιώθηκε στις 15 Αυγούστου 1923 και εγκαινιάστηκε στις 28 Δεκεμβρίου 1924. Ανήκε στον τότε Δήμο Παγασών (Βόλου) και στην απογραφή του 1928 είχε πληθυσμό 6.186 κατοίκους. Μετά τον Πόλεμο εμφανίστηκε μεγάλο ρεύμα αστυφιλίας και πολλοί κάτοικοι από το εσωτερικό της Θεσσαλίας προστέθηκαν στους πρόσφυγες Μικρασιάτες και Θρακιώτες. Έτσι ο προσφυγικός συνοικισμός διευρύνθηκε εντυπωσιακά. Όμως πολιτικοί λόγοι, καθώς και τεχνικά προβλήματα όπως η εξυπηρέτηση των πολιτών, η κατασκευή δρόμων, η ύδρευση κ.α. συνετέλεσαν στην αυτονομία. Σε πρώτη φάση συστάθηκε η Κοινότητα της Νέας Ιωνίας με το Φ.Ε.Κ. 290Α – 26/09/1946 με την απόσπαση του οικισμού Νέα Ιωνία από τον Δήμο Παγασών και τον ορισμό του ως έδρα της. Το 1947 με το Φ.Ε.Κ. 105Α – 29/05/1947 αναγνωρίστηκε σε Δήμο Νέας Ιωνίας. (Κάτοικοι 13.706). Με την απογραφή του 2001 είχε 32.979 κατοίκους. Με το Πρόγραμμα “Καλλικράτης” από το 2011 ενσωματώθηκε στον ενιαίο καλλικρατικό Δήμο Βόλου και αποτελεί σήμερα την Δημοτική Ενότητα Ν. Ιωνίας.
Με αφορμή την κοινή ονομασία αυτών των δύο αυτοδιοικητικών μονάδων, πραγματοποιήθηκε μια ωραία εκδήλωση, στο Βόλο.
Την Κυριακή 16 Νοεμβρίου 2025 στις 11 το πρωί στο οίκημα της Πολιτιστικής Εστίας Μικρασιατών Νέας Ιωνίας Μαγνησίας “ΙΩΝΕΣ” (οδός Χρ. Λούλη στην Πλατεία της εκκλησίας της Ευαγγελίστριας στο Βόλο) στο πλαίσιο του ετήσιου θεσμού “ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΑ 2025” πραγματοποιήθηκε εκδήλωση με θέμα “ΤΑ ΠΡΟΣΦΥΓΙΚΑ – Της Νέας Ιωνίας Αττικής – της Νέας Ιωνίας Μαγνησίας”.
Καλεσμένος από τη Νέα Ιωνία Αττικής, ήταν ο κ. Λουκάς Χριστοδούλου, Πρόεδρος της Ένωσης Σπάρτης Μ. Ασίας ο οποίος με διαφάνειες φωτογραφιών, παρουσίασε την οικιστική ανάπτυξη του συνοικισμού Ποδαράδες -μετέπειτα Ν. Ιωνίας- από την θεμελίωση του συνοικισμού την 30η Ιουνίου 2023, τα εγκαίνια του την 9η Δεκεμβρίου 2023 και την πορεία του μέχρι τη δεκαετία του ΄70.
Στην ομιλία του με την ταυτόχρονη παρουσίαση δεκάδων φωτογραφιών, ο ομιλητής, αναφέρθηκε στο πως ιδρύθηκε ο συνοικισμός, πως κατοικήθηκε από τους πρώτους πρόσφυγες στα δύσκολα χρόνια της πρώτης τους εγκατάστασης (σκηνές, παραπήγματα, παράγκες, μικρά δωμάτια 16 τ.μ., διπλοκατοικίες, τετρακατοικίες κ.α.) και πως αναπτύχθηκε ο συνοικισμός που το 1934 έγινε ανεξάρτητος δήμος με την ενσωμάτωση των γύρω συνοικιών.
Στον αντίποδα η κα Αργυρώ Μάμαλη – Κοπάνου αναφέρθηκε στην άφιξη στο λιμάνι του Βόλου 15.000 περίπου προσφύγων σε τρία ΄΄κύματα΄΄ και στην ίδρυση του προσφυγικού συνοικισμού ΄΄Νέα Ιωνία΄΄. Επίσης στην τελετή εγκαινίων, καθώς και στις ομάδες σπιτιών που κτίστηκαν σταδιακά (Τετράγωνα, Τσιμεντένια, Τζαμαλιώτικα, Γερμανικά, Πέτρινα, Καρταλέικα) και στην προβληματική εγκατάσταση των προσφύγων.
Έπειτα έγινε προβολή εικόνων από τα προσφυγικά της Νέας Ιωνίας Μαγνησίας που είχε επιμεληθεί η Αρχιτέκτων κα Ελένη Ρηγάκη.
Συγκινητική στιγμή η ανάγνωση αποσπασμάτων για τη σκληρή ζωή των προσφύγων της Ν. Ιωνίας Βόλου από μαθητές του 4ου Δημοτικού Σχολείου “Παναγιώτης Κατσιρέλος”.
Την εκδήλωση, που πραγματοποιήθηκε στον 1ο όροφο του οικήματος της Εστίας “ΙΩΝΕΣ”, τίμησε με την παρουσία της και η Αντιπεριφερειάρχης Π.Ε. Μαγνησίας και Σποράδων κα Άννα Μαρία Παπαδημητρίου, η οποία μετά το πέρας της εκδήλωσης στον 3ο όροφο του οικήματος, έκοψε την κορδέλα των εγκαινίων της έκθεσης φωτογραφιών, από τη Νέα Ιωνία Αττικής και τη Νέα Ιωνία Μαγνησίας, που αφορούν την πορεία τους στο διάβα ενός αιώνα.
Η έκθεση θα παραμείνει επισκέψιμη στο οίκημα της Εστίας’’ ΙΩΝΕΣ’’ μέχρι τα Χριστούγεννα.
