Νέα Ιωνία : Τα προσφυγικά της Ελευθερούπολης
Βρυούλων, Πάτμου, Νισύρου, Βλαχάβα, Νυμβαίου, Μπουμπουλίνας, Κυδωνιών, Ραμνούντος, Ρόδου, Αγίου Γεωργίου, Έλλης, Διονυσίου Σολωμού… Οι δρόμοι και τα δρομάκια της Ελευθερούπολης, στη Νέα Ιωνία.
Γεμάτοι ακόμη και σήμερα, 99 χρόνια μετά την Μικρασιατική Καταστροφή, με προσφυγικές κατοικίες, μικροιδιοκτησίες τα περισσότερα.
Φυσικά οι περισσότερες όχι σε καλή κατάσταση. Για την ακρίβεια περισσεύουν τα μισογκρεμισμένα και είναι ελάχιστα πλέον αυτά που βρίσκονται σε καλή κατάσταση.
Δεν βοηθάει και το ιδιοκτησιακό καθεστώς, καθώς στην συγκεκριμένη περιοχή, οι ιδιοκτησίες που δίνονταν σε κάθε δικαιούχο ήταν ιδιαίτερα περιορισμένες σε τετραγωνικά.
Διαβάζουμε από το Κέντρο Μικρασιατικού Πολιτισμού – ΚΕ.ΜΙ.ΠΟ. του δήμου Νέας Ιωνίας: «Η Νέα Ιωνία, ιδρύθηκε στις 30 Ιουνίου 1923 όταν έγινε η θεμελίωση του προσφυγικού συνοικισμού από τον αρχηγό της Επαναστατικής Κυβέρνησης, Νικόλαο Πλαστήρα και τον ιερέα Παπαϊωακείμ Πεσματζόγλου, ο οποίος είχε οδηγήσει ως άλλος Μωϋσής, τους χιλιάδες συμπατριώτες του Σπαρταλήδες (από την πόλη Σπάρτη της Πισιδίας) στην Ελλάδα, μετά την Μικρασιατική Καταστραφή.
Τα εγκαίνια της ίδρυσης του συνοικισμοί ΙΩΝΙΑ (και μετέπειτα Ν. Ιωνία) έγιναν την Κυριακή 9 Δεκεμβρίου 1923, παρουσία του Αρχηγού της Επανάστασης Νικολάου Πλαστήρα, του Υπουργού Κοιν. Πρόνοιας Απ. Δοξιάδη, του Δημάρχου Αθηναίων Σπύρου Πάτση, του Προέδρου της Επιτροπής Αποκαταστάσεως Προσφύγων (ΕΑΠ) Χένρυ Μοργκεντάου και πολλών άλλων επισήμων.
Εκτός των Σπαρταλήδων, εκ των πρώτων εγκαταστάθηκαν στην περιοχή, που τότε ονομαζόταν «Ποδαράδες» και υπαγόταν στον Δήμο Αθηναίων, πρόσφυγες από την Ινέπολη και την Κασταμονή, τη Σαφράμπολη, τη Νεάπολη, την Καππαδοκία, την Αλάγια και την Αττάλεια της Παμφυλίας και ακόμη από την Σμύρνη και τα περίχωρά της, τα Βουρλά, το Αϊβαλί, τα Θυάτειρα και άλλες πολιτείες της Μ. Ασίας που ανθούσαν σπουδαίες Ελληνορθόδοξες κοινότητες.
Η πόλη αναπτύχθηκε ταχύτατα, παρά τις φοβερές ελλείψεις και την πρόχειρη εγκατάσταση σε μικρές προσφυγικές κατοικίες ή και σε σκηνές χιλιάδων προσφύγων. Όντας οι περισσότεροι κάτοικοι αστοί πρόσφυγες, ικανοί στο εμπόριο και τις επιχειρήσεις ανέδειξαν γρήγορα την πολιτεία τους σε μεγάλο βιομηχανικό κέντρο, με κύριους κλάδους: την Κλωστοϋφαντουργία και την Ταπητουργία.
Γρήγορα η Νέα Ιωνία έγινε πόλος έλξης χιλιάδων εργατών από την επαρχία. Το 1934, μαζί με άλλους συνοικισμούς της Αθήνας και του Πειραιά, η Νέα Ιωνία ονομάστηκε δήμος, όμως δεν περιλαμβάνονταν η Καλογρέζα και η Αλσούπολη.
Πρώτος δήμαρχος στις δημοτικές εκλογές του 1934 εξελέγη ο Γεώργιος Φελέκης από τον Πόντο.
Στα χρόνια της Κατοχής, όταν ήδη είχε προσαρτηθεί και η Καλογρέζα, η Νέα Ιωνία υπήρξε προπύργιο της αντίστασης κατά των κατακτητών αλλά και των συνεργατών τους. Στο «Μπλόκο της Καλογρέζας», στις 16 Μαρτίου 1944, εκτελέσθηκαν 22 παλικάρια στον Ποδονίφτη, τον χείμαρρο που διασχίζει την πόλη.
Μετά τον πόλεμο, παρά τις μεγάλες απώλειες και τις χιλιάδες εξόριστους της, η πόλη ρίχτηκε και πάλι στη δημιουργία. Η Ταπητουργία όμως είχε πάρει τον κατήφορο, αφού τα χειροποίητα χαλιά είχαν αντικατασταθεί από τα μηχανοποίητα, τα εργοστάσιά της όμως άντεξαν ως τις αρχές της 10ετίας του ’60, οπότε άρχισαν ένα – ένα να κλείνουν μη αντέχοντας το συναγωνισμό.
Αντισταθμιστικά όμως, θα έλεγε κανείς, αναπτύχθηκε ραγδαία το εμπόριο, ιδιαίτερα αφότου στην πόλη έφθασε ο ηλεκτρικός σιδηρόδρομος (1956), με αποτέλεσμα σήμερα η Νέα Ιωνία να θεωρείται μια από τις μεγαλύτερες αγορές του λεκανοπεδίου
Στη διάρκεια των 95 χρόνων από την ίδρυσή της η Νέα Ιωνία έχει να παρουσιάσει μεγάλες μορφές στα γράμματα και τις τέχνες: συγγραφείς, ποιητές, ζωγράφους, σκηνοθέτες, ηθοποιούς, μουσικούς, τραγουδιστές κλπ. Θ’ αναφέραμε ενδεικτικά μόνον τους ποιητές: Άγγελο Σημηριώτη, Τάκη Σινόπουλο, Δημήτρη Δούκαρη, Βασίλη Στεριάδη, τους συγγραφείς: Βάσο Βογιατζόγλου, Βάσο Μπατζόγλου, Νίτσα Παραρά, τους ζωγράφους: Βασίλη Βασιλειάδη, Χρήστο Καμπούρογλου, το γλωσσολόγο: Μένιο Φιλήντα, το λαογράφο: Νίκο Μηλιώρη, τους μουσικούς: Μιχάλη Σουγιούλ, Άκη Σμυρναίο, τον ηθοποιό Νίκο Ξανθόπουλο, το σκηνοθέτη Γιώργο Μιχαηλίδη, τους τραγουδιστές: Στέλιο Καζαντζίδη, Γιώτα Λύδια, Μαρία Φαραντούρη, Αλίκη Καγιαλόγλου και τόσους άλλους».
ΔΕΙΤΕ ΤΟ ΦΩΤΟΡΕΠΟΡΤΑΖ: Απλά πατήστε πάνω σε κάθε φωτογραφία για μεγάλη ανάλυση
2 σχόλια